موضوع تمبر
بیوشیمی
زیستشیمی[۱] یا بیوشیمی (به فرانسوی: Biochimie) مطالعهٔ فرایندهای شیمیایی در جانداران زیستی است. بیوشیمی با ساختار و عملکرد اجزای سلولی مثل پروتئینها، کربوهیدراتها، لیپیدها، اسیدهاینوکلئیک، و گونههای دیگر بیومولکولها سر و کار دارد. هدف بیوشیمی پاسخ دادن به سؤالهایی است که از بیوشیمی ناشی میشوند. دانش بیوشیمی که در آن از روشهای شیمیدانان برای درک و شناخت فرایندهای زیستی که درون موجوداتزنده روی میدهد، استفاده میشود، دارای اهمیت روزافزونی است؛ همه گیاهان و جانوران از ترکیبهای شیمیایی ساختهشدهاند و وظیفهٔ بیوشیمیدانان آن است که ساختمان این مواد و نقش آنها را در حیات موجودات زنده بررسی و شناسایی کنند. کربوهیدراتها، لیپیدها و اسیدهای نوکلئیک مانند DNA تنها شماری از مولکولهای شیمیایی هستند که موضوع مطالعهٔ بیوشیمیدانان بهشمار میآید. در یکی از شاخههای این علم از این مطالعات برای تولید واکسنهای مقابلهکننده با بیماریهای ویروسی مانند اوریون استفاده میشود. بیوشیمیدانان در زمینهٔ درمان بیماریهایی چون ایدز و سرطان نیز بکار می رود.
در روزگار قدیم باور بر این بود که حیات و عناصر مرتبط با آن دارای مواد یا عناصر ضروری هستند که متمایز از عناصر مواد بی جان میباشند و تصور میشد که تنها موجودات زنده توانایی ساختن بیومولکولها را دارند؛ ولی در سال ۱۸۳۳ فردریک وولر مقاله ایی با موضوع سنتز اوره منتشر کرد و ثابت کرد مواد آلی نیز میتوانند به صورت مصنوعی ساخته شوند.
شروع علم بیوشیمی ممکن است در زمان کشف اولین آنزیم یعنی آمیلاز توسط Anselme Payen در سال ۱۸۳۳ باشد. گرچه به نظر میرسد اولینبار در همین سال از واژهٔ بیوشیمی استفاده شدهاست ولی عموماً معتقدند که کشف این دانش بهطور رسمی در سال ۱۹۰۳ توسط Carl Neuberg شیمیدان آلمانی انجام شدهاست. از آن زمان تا بهحال با کمک تکنیکهای مختلف، پیشرفت زیادی در بیوشیمی رخ دادهاست که منجر به کشف و آنالیز مولکولهای حیاتی مختلف شدهاست.یک اتفاق مهم دیگر در تاریخ بیوشیمی کشف ژن و نقش آن در سلول است. این بخش از بیوشیمی زیستشناسی مولکولی نامیده میشود.
پیام محمدرضا پهلوی در گشایش سمپوزیوم بینالمللی بیوشیمی در دانشگاه تهران ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴
-
-
- با کمال خوشوقتی سمپوزیوم بینالمللی بیوشیمی را که به ابتکار دانشگاه تهران تشکیل شدهاست، افتتاح مینماییم.
- دانش بیوشیمی در پنجاه سال اخیر دستخوش تغییرات و پیشرفتهای شگرفی شدهاست و به بشر نوید بیشتری میدهد که بتوان به بسیاری از رازهای نهفته زندگی پی برد. به همین سبب مطالعات و تحقیقات زیستشناسی به صورت یکی از مهمترین رشتههای پژوهشها و تجسسات علمی درآمده و کوششهای بسیاری متوجه آن شدهاست.
- خوشبختانه در چند سال اخیر در این رشته نیز مانند بسیاری از رشتههای دیگر، تحقیقات علمی اساسی و کاربردی در دانشگاههای کشور رونقی تازه یافتهاست، که باید با تأکید و استمرار دنبال شود. پیشرفت آموزش، بدون گسترش پژوهش اصیل و واقعی میسر نیست. به این جهت در کشور ما که برای تحقق برنامههای وسیع ملی خود نیاز به تربیت نیروی انسانی کارآمد و دانشمند دارد، باید به توسعه تحقیقات توجه بیشتر مبذول گردد.
- در این زمینه گذشته از ضرورت تشویق محققان واقعی و تعیین مقام محقق، در سلسله مراتب اداری و اجتماعی هم باید اعتبارات و امکانات بیشتری در اختیار بخش تحقیقات، اعم از اساسی یا کاربردی، قرار گیرد و هم مقررات اداری و مالی چنان تنظیم شود که راهگشا و مشوق تحقیقات باشد.
- ایران امروز نمیتواند در زمینه پژوهشهای علمی در بالاترین سطوح جهانی نباشد. به همین مناسبت ضروری است که از این گونه اجتماعات هر چه بیشتر در کشور ما، مخصوصاً در دانشگاهها تشکیل گردد.
- دانش بیوشیمی گر چه در کشور ما تازه است، اما جنبههای آموزشی و تحقیقی آن در چند سال اخیر گسترش قابل ملاحظهای یافته و واحدهایی که همپای بهترین مؤسسات مشابه جهانی است، با متخصصان برجسته ایرانی فراهم آمدهاست.
- از آنجا که در رشته بیوشیمی امکان تحقیقات و پیشرفتهای وسیع وجود دارد، توصیه میکنم مؤسسهای با استقلال کافی و لازم، وابسته به دانشگاه تهران تشکیل شود تا در این زمینه کارهای عمده و مطلوب امکانپذیر گردد.
- امیدواریم پژوهشگران و دانشمندان برجستهای که در این مجمع شرکت دارند، با اظهار نظر و تبادل افکار و ارائه مطالعات خود، راه و روشهای جدیدی برای کشفیات علمی بیابند و نتیجه کار آنها برای همه جهانیان سودمند باشد.
-
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.